مقدمه
از اولین مصاحبه استخدامی که برای کسب شغل کارشناس کنترل پروژه داشتم تقریبا 20 سال می‌گذره. از آن زمان بارها و بارها دعوت به مصاحبه شدم و بعد از چند سال در سمت مدیر برنامه‌ریزی و کنترل پروژه یا مدیر پروژه و ... با کارشناسان زیادی برای استخدام در این شغل مصاحبه کردم. در بسیاری از مصاحبه‌ها پرسشهای مشترک و یکسانی مطرح می‌شد و به همین خاطر گاهی تجربه مصاحبه‌های قبلی بسیار کارآمد بود و گاهی هم سوالات تخصصی تر بر حسب موضوع فعالیت شرکت یا پروژه ای که قرار بود نفر جدید کنترل پروژه در آن استخدام گردد، مطرح می‌شد. البته گاهی هم سوالاتی غیرتکراری و منحصر به فرد که هیچ وقت در مصاحبه قبلی پرسیده نشده بود، مطرح می‌شد!
در این متن عمده سوالاتی که خودم در شرکتهای مختلف از ابتدای دوره کاری ام تاکنون مورد پرسش قرار گرفتم و انتظار کارفرمایان بر این بود که برای قرار گرفتن در آن موقعیت شغلی لازم هست این موارد را بلد باشم با شما به اشتراک می گذارم تا شاید برای عزیزانی که در ابتدا یا میانه راه انتخاب مسیر شغلی هستند، مفید واقع شود.
مطمئنا در هر مصاحبه ای بر اساس نظر، تجربه و تخصص و انتظار مصاحبه کننده ممکن است پرسشهایی مطرح شود که خارج از مواردی باشد که در ادامه آورده ام. همچنین در این متن جهت طولانی نشده متن از توضیح در خصوص مواردی مانند رعایت وقت شناسی، آداب برخورد هنگام مصاحبه و رعایت نکات در رزومه‌نویسی و ... صرف نظر نموده ام.
پرسشهای عمده در جلسه مصاحبه استخدام کارشناس کنترل پروژه
- لطفاً خودتان را معرفی کنید و مختصری از سوابق تحصیلی‌تون رو بفرمایید.
- در رزومه تون به پروژه هایی مثل ... اشاره کردید. لطفا توضیحاتی در خصوص این پروژه بفرمایید. مانند نام کارفرما، نام مشاور، نام پیمانکاران اصلی، موقعیت پروژه و مبلغ قرارداد، مشخصات پروژه و ...
- در این پروژه یا پروژه های که اسم بردید نقش شما چی بود و چه سمتی داشتید؟
- مختصری راجع به کاری که در این پروژه ها انجام می‌دادید، بفرمایید. (به تازه فارغ التحصیلانی که تجربه کاری خاصی ندارند، پیشنهاد می‌کنم به کارهایی که در پروژههای دانشجویی و تاحدی مرتبط انجام دادند، اشاره کنند)
- به چه نرم افزارهایی مسلط هستید؟
- در این پروژه هایی که نام بردید بیشتر با P6 کار می کردید یا MSP؟
- با استانداردهای مدیریت پروژه مثل PMBOK چقدر آشنا هستید؟
- پنج فاز پروژه از نگاه PMBOK رو می دونید؟
- ده دانش مدیریت پروژه PMBOK را لطفا نام ببرید.
- ساختار شکست کار یا همون WBSچیست؟
- CPM چیست؟
- مسیر بحرانی پروژه رو تعریف کنید.
- فرمول محاسبه شناوری کل چیه؟
- فرق شناوری کل با شناوری آزاد رو بفرمایید.
- شناوری منفی چه موقع به وجود میاد و بیانگر چیست ؟
- بیسلاین چیست؟
- ضریب وزنی یا Weight Factor چیست و چه کاربردی دارد؟
- نمودار S (S Curve) چه چیزی رو بیان می کنه؟
- آیا تاکنون لایحه تاخیرات تهیه کردید؟
- شرایط عمومی پیمان رو مطالعه کردید؟ با بخشنامه های 5090 و 1300 آشنا هستید؟
- با برنامه ریزی فاز مهندسی پروژه آشنا هستید؟
- MDR چیست؟
- با دیسیپلین های مهندسی رو نام ببرید.
- Purpose های بخش مهندسی رو بفرمایید.
- منظور از Class بندی مدارک مهندسی چیست؟
- وزن بخش مهندسی چند درصد وزن یک پروژه هست؟
- نحوه محاسبه پیشرفت فیزیکی مدارک مهندسی رو بفرمایید.
- با برنامه ریزی و کنترل بخش تامین (Procurement) چقدر آشنا هستید؟
- PSR چیست؟
- با اصطلاحات Incoterms چقدر آشنا هستید؟
- وزن بخش تامین چند درصد وزن یک پروژه EPC هست؟
- مراحل و Step های بخش تامین رو نام ببرید.
- PMS چیست و چه کاربردی داره؟
- تا حالا گزارش روزانه تهیه کردید؟
- در گزارش روزانه چه اطلاعاتی درج میشه؟
- وزن بخش اجرا در پروژه چقدر است؟
- با مدیریت ریسک چقدر آشنا هستید؟
- ریسک رو تعریف کنید.
- مراحل مدیریت ریسک طبق استاندارد PMBOK را نام ببرید.
- چهار برنامه پاسخ به ریسک پروژه رو نام ببرید.
- با شاخص های EVM آشنا هستید؟
- EV، PV و AC چیست؟
- شاخص SPI ، CPI، SV یا CV چه چیزی رو بیان میکنه؟
- آیا امکان داره در پروژه ای SPI بزرگتر از یک باشه ولی پروژه تاخیر داشته باشه؟ (در یکی از مصاحبه ها ازم پرسیدن، خداییش سوال سختیه!)
- روش محاسبه ETC رو توضیح بدید.
- منظور از Replan و Reschedule چیه؟
- Catch up Plan چیست؟
- ریز فعالیتهای عملیات Piping رو بفرمایید.
- در عملیات پیش راه اندازی (Pre Commissioning) چه کارهایی انجام می‌شود؟
پرسش های فوق عمدتا می‌خواهد دانش و تجربه شما در زمینه مدیریت پروژه، برنامه‌ریزی و کنترل پروژه رو محک بزنه و عزیزانی که حتی تجربه کاری زیادی ندارند در صورتی که در موضوعات فوق مطالعه داشته باشند، می‌توانند به بسیاری از این سوالات و یا پرسشهای مشابه پاسخ دهند.
متداول ترین پرسشهای نرم افزاری
نرم افزار Microsoft Project
نرم افزار ماکروسافت پراجکت به دلیل محیط کاربرپسند و تشابه آن با سایر محصولات آفیس مورد استقبال اکثر کارشناسان پروژه هست و عمدتا در پروژه های کوچک و متوسط و نیز پروژه های عمرانی از این نرم افزار استفاده میشه. لذا تسلط تمامی کارشناسان کنترل پروژه به این نرم افزار الزامی هست. آموزش ضبط شده در سایت فرادرس توسط اینجانب که مورد استقبال بسیاری از مخاطبین قرار گرفته ، نیاز بسیاری از کاربران رو به نحوه کار کردن با این نرم افزار رو برآورده نموده است. (لینک دانلود)
- با MSP چقدر آشنا هستید؟ جایی دوره رفتید؟
- در MSP چند نوع تقویم داریم؟
- انواع فعالیتها در MSP رو توضیح بدید.
- چند نوع رابطه بین فعالیتها وجود داره؟
- منظور از Lag و Lead چیست؟
- انواع قیدها (Constraint) در MSP رو نام ببرید.
- Deadline در MSP چه کاربردی داره؟
- انواع Task Type در MSP رو نام ببرید و معمولا از کدامش در پروژه ها استفاده میشه؟
- انواع منابع در MSP رو نام ببرید.
- چند تا بیسلاین در MSP می شه تعریف کرد و فرق شون با هم چیه؟
- ضریب وزنی رو چطوری در MSP تعریف می کنیم؟
- آیا جمع وزنها همیشه باید 100 بشه؟
- S Curve برنامه ای رو در MSP چطور ترسیم می کنیم؟
- نحوه به روزرسانی برنامه زمانبندی در MSP رو توضیح بدید.
نرم افزار Primavera P6
نرم افزار Primavera P6 که بیشتر به اسم P6 شناخته میشه یکی از قوی ترین و مطرح ترین نرم افزارها در مدیریت پروژه و مدیریت طرح و پورتفولیو هست. امکانات و توانایی ها و قابلیتهای این نرم افزار باعث شده اکثر کارفرمایانی که در سطح بالاتری از بلوغ مدیریت پروژه هستند که عمدتا در پروژه نفت و گاز و صنایع پتروشیمی و معدنی از این ابزار برای مدیریت بهتر پروژه ها استفاده نمایند. با توجه به گستردگی و تنوع و سرمایه گذاریهای کلان در این پروژه های مادر و صنایع بالادستی و همچنین محدود بودن تعداد کارشناسانی که به این نرم افزار مسلط هستند، این امکان را فراهم نموده تا اگر کسی به P6 مسلط باشه عملا بیکار نمونه!
- منظور از EPS و OBS در P6 چیست؟
- انواع تقویم در P6 رو بفرمایید.
- انواع فعالیتها در P6 رو نام ببرید.
- فعالیت LOE چیست و چه کاربردی داره؟
- چند نوع Duration Type در P6 داریم؟
- انواع قید (Constraint) در P6 رو نام ببرید.
- Create Reflection چه کاری را انجام می دهد؟
- قید As Late As Possible در MSP و P6 چه تفاوتی با هم دارد؟
- انواع منابع در P6 رو نام ببرید.
- منبع با Roll چه تفاوتی داره؟
- انواع بیس لاین در P6 رو بفرمایید.
- نحوه تعریف و تخصیص بیسلاین در P6 رو توضیح بدید.
- می توانید فیلتر Look ahead در P6 بسازید.
- Global Change در P6 چه کاری انجام میده؟
- اگر با یک Global Change کل مدت زمان انجام فعالیتهای پروژه رو نصف کنیم، مدت زمان پروژه نصف میشه؟
- ضریب وزنی در P6 به چه شکل تعریف می گردد.
- نحوه ترسیم نمودار S برنامه ای پروژه رو توضیح بدید.
- انواع درصد پیشرفت در P6 رو نام ببرید.
- فرمول محاسبه هر یک از انواع درصد پیشرفت رو بفرمایید.
- نحوه به روزرسانی برنامه زمانبندی در P6 رو توضیح بدید.
- Expected Finish چه کاربردی در P6 دارد؟
- چطوری می‌تونیم از طریق اکسل برنامه زمانبندی رو آپدیت کنیم؟
نرم افزار اکسل (Excel)
اکسل مانند دو میدانی که مادر تمامی ورزشهاست به نظر من مادر تمامی نرم افزارهاست! شاید این صحبت من کمی اغراق آمیز باشه اما به دلیل توانایی و قابلیتهای حیرت انگیز اکسل که همچون اقیانوسی بی انتهاست، در کار کنترل پروژه مهارت و تسلط در سطح بالا به دلیل تهیه انواع گزارشاتی در محیط این نرم افزار صورت می گیره، از انتظارات به حق کارفرمایان هست. لذا به شدت توصیه می‌کنم که با توجه به گستردگی منابع آموزشی چه به صورت متن و نوشته و چه به صورت فیلم و کلیپ و ... یادگیری و تسلط به این نرم افزار کلیدی و پرکاربرد را در اولویت خود بگذارید.
- با توابع Vlookup و Hlookup و Xlookup آشنایی دارید؟
- با تابع Sumif و Sumifs آشنا هستید؟
- با توابع Countif و Countifs آشنا هستید؟
- تابع Sumproduct چه کاری را انجام میده؟
- می تونید با تابع IF این مورد رو انجام بدید؟
- فرق تابع Sum و Subtotal چیه؟
- با رسم نمودار در اکسل چقدر آشنا هستید؟
- Pivot Table در اکسل چی کار میکنه؟
- چطوری تاریخ های میلادی رو به شمسی تبدیل میکنیم طوری که بشه در فرمول ها و محاسبات مشکلی پیش نیاد؟
- می تونید در اکسل نمودار عقربه ای برامون ترسیم کنید؟
- با ابزار Developer کار کردید؟
- گزارش داشبوردی با اکسل طراحی کردید؟
نکات پایانی
همانطور که در ابتدا عرض کردم این پرسشها عمده سوالاتی است که برای ارزیابی دانش و تجربه و مهارت مصاحبه شونده مطرح میشه و سایر موضوعات روانشناسی و مهارتهای رفتاری موضوع این نوشته نیست.
تسلط به نرم افزارهای دیگر که قابلیتهای جدیدتری را هم به همراه داره مانند Power BI، پاورپوینت، Power Query و یکی زبانهای برنامه نویسی و ... جزو سایر مزیتهای شما و موفقیت در کسب شغل مورد نظرتون در شرکتهای بزرگ و معتبر میشه.
همچنین برای عزیزانی که به دنبال پاسخ این پرسشها هستند جهت طولانی نشدن بیش از حد این نوشته، پاسخ ها را در مطلبی دیگر به استحضار شما خواهم رساند.
در پایان درخواستی هم که از مصاحبه کنندگان عزیز دارم این هست که مصاحبه شونده که مقابل شما نشسته شاید در بسیاری موارد به اندازه شما تجربه کاری و تخصص شما را نداشته باشد و همچنین در شرایط پر استرس مصاحبه مصاحبه شونده ممکن هست با وجود دانستن پاسخ برخی سوالات نتواند پاسخگوی همه سوالات شما باشد. جلسه مصاحبه جلسه به رخ کشیدن دانش و تجربه شما به مخاطب کم تجربه تر و یا خدای ناکرده فرصت انتقام جویی مصاحبه شدن خودتان در ایام جوانی و کم تجربگی تان نیست! به صرف بلد نبودن یک یا چند سوال و صرفاً به این سبب تصمیم گیری نهایی نفرمایید.
با ایجاد فضایی آرام و کم استرس به مصاحبه شونده کمک نمایید تا توانایی های و دانش خود را هرچند محدود را به شما ارایه نماید و شما نیز در انتخاب فرد مورد نظر خود به بهترین گزینه برسید.
2 نظر در “سوالات متدوال مصاحبه استخدامی کارشناس کنترل پروژه”
سلام
وقتتون بخیر باشه جناب مهندس
بنده ارشد صنایع هستمو لیسانس مدیریت صنعتی
سابقه کاری در قسمتهای اجرایی داشتم
اما در حالا حاضر جویای کار در بخش کنترل پروژه هستم
اگر ممکنه بنده رو راهنمایی بفرمایید از کجا برای یادگیری شروع کنم
و اگر هم جسارت نیست خودتون فایل آموزشی دارید که بنده بتونم استفاده کنم.
سپاس از شما
محمد شهبازی بهلولی
با سلام
برای ورود به کار کنترل پروژه در ابتدا نیاز به یادگیری مفاهیم، اصول و استانداردهای مدیریت پروژه و برنامه ریزی و کنترل پروژه دارید. (دوره جامع ارزیابی، زمانبندی و کنترل پروژه برگزار شده در موسسه دکتر علوی‌پور میتونه براتون مفید باشه).
بعد از اون نیاز به تسلط به نرم افزارها مرتبط مشخصا MSP, P6, Excel و … دارید.
در شروع کار هم انتظار بالایی نداشته باشید و کسب تجربه و رزومه سازی براتون در اولویت باشه.